Przyznam się, że obok śledzenia sytuacji związanej z pandemią i wyborami prezydenckimi, z równie wielką namiętnością obejrzałem trzy sezony serialu „The Crown”, który gorąco polecam. Podoba mi się pokazany w serialu styl sprawowania władzy i prowadzenia spraw publicznych przez Królową Elżbietę. Otóż nigdy nie składa ona jednoznacznych deklaracji albo oświadczeń czy decyzji. Każda decyzja jest rozważana, analizowana. Gdy zaś w czasie dyskusji, ktoś oczekuje od Królowej jednoznacznego zdania, jest zawsze zbywany uprzejmym „ohhh” lub bardziej rozbudowanym „rozważę to”, „muszę się zastanowić”. Po prostu pięknie Królowa sobie daje czas na odpowiedź. A i ten dzwonek gdy Królowa kończy rozmowę.

U nas tymczasem wszystko musi być jasne i jednoznaczne od początku. Tak jak u Królowej proces polityczny rozpoczyna się po naciśnięciu dzwonka i zakończeniu rozmowy, tak u nas proces polityczny rozpoczyna się kiedy dziennikarze zapalają kamery i podstawiają mikrofon. Zamiast przemyślenia tematu, mamy chlapanie przed kamerami. Tym tez będę tłumaczył, dlaczego wszyscy szukali rozwiązania w możliwości wprowadzenia jednodniowego stanu nadzwyczajnego, celem przesunięcia wyborów, bądź też wprowadzali konstrukcję możliwości przesuwania przez Marszałka Sejmu daty wyborów. A tymczasem najprostsze i najmniej bolesne rozwiązanie zawierała Konstytucja w art. 129, a komentarz do tego rozwiązania właściwie można streścić na jednej stronie.

Krytyka rozwiązania związanego z wprowadzeniem chociaż na jeden dzień stanu nadzwyczajnego celem li tylko przesunięcia wyborów sprowadza się chociażby do takiego przykładu: w dużym mieście Prezydenckim odbywają się przedterminowe wybory na Prezydenta Miasta. Kandydat miły sercu większości Sejmowej i Prezesowi Rady Ministrów ma dość słabe wyniki w sondażach. Dobre wyniki ma za to lider opozycji. No i żeby tą sytuację odwrócić – Wojewoda prosi Radę Ministrów o wprowadzenie na terenie tego miasta stanu klęski żywiołowej, bo oto okazało się z pewnych badań, że w mieście tym nastąpił znaczny wzrost zachorowania na pneumokoki i trzeba przeprowadzić dezynfekcję miasta. Jedyny sposób na dezynfekcję to zamknięcie wszystkich w domu na jeden dzień i dlatego trzeba wprowadzić stan klęski żywiołowej, na ten jeden dzień – w niedzielę, aby nie płacić jeszcze odszkodowań za zamknięcie życia gospodarczego. I mamy taki jeden dzień stanu klęski i wybory przesuwamy o 90 dni. A potem jeszcze jeden stan wyjątkowy – przez pomyłkę, odwołany po jednym dniu - bo komuś się zdawało, że Pożar fabryki farb będzie znacznie groźniejszy. Jest coś takiego w prawie jak nadużycie prawa, czyli formalna zgodność czynności prawnej z prawem, jednak absolutnie wbrew celowi tego prawa. Takim nadużyciem prawa jest wprowadzanie stanu nadzwyczajnego, takiego malutkiego na jeden dzień, tylko po to aby przenieść termin wyborów.

Prostota zaproponowanego wczoraj rozwiązania przekłada się na zupełne wywrócenie dotychczasowych podziałów. To znaczy ci co popierają PIS nagle w zastosowaniu art. 129 widzą upadek Państwa i Prawa; dotychczasowi zwolennicy teorii o wszechwładzy i plenipotencji Sądów twierdzą zaś, że Sąd Najwyższy może stwierdzić, że nie może orzec o nieważności wyborów, których nie przeprowadzono.

Tu też pojawia się najbardziej niezrozumiały element argumentacji. Jej tytuł: „Dlaczego dwóch szeregowych Posłów mówi co orzeknie (dyktuje co ma orzec) Sąd Najwyższy. To jest niedopuszczalny nacisk na Sąd. Sąd może orzec co chce”. Otóż składałem ostatnio wniosek o uznanie za zmarłego. Do wniosku dołączyłem informację z Policji o zaginięciu człowieka o tym, że ostatni ślad życia tego człowieka to Sms wysłany przez niego 22 grudnia 2009 roku”. Swoją klientkę poinformowałem, że stwierdzenie zgonu przez Sąd jest „formalnością” po upływie trzech miesięcy od ogłoszenia przez Sąd w prasie wezwania do zaginionego aby dał znak życia. Czy w tym momencie naruszyłem Konstytucję, przewidując treść orzeczenia, a swoim wnioskiem wręcz wymuszając na Sądzie wydanie postanowienia w żądanym kształcie, naruszyłem zasadę sędziowskiej niezawisłości? Czy może jednak są takie sprawy, że Sąd nie może sobie orzec co chce, tylko orzec to co wynika z kształtu rzeczywistości? Najgorsze, że argumentację o tym, że szeregowy poseł nie może przewidywać tego co orzeknie Sąd, mówią prawnicy.

Druga linia argumentacji prezentuje się pytaniem: jak Sąd może stwierdzić nieważność, czegoś co się nie odbyło?

Przywołuje się tutaj treść art. 129 ust. 1 Konstytucji, który mówi że ważność wyboru Prezydenta RP stwierdza Sąd Najwyższy, zaś art. 101 ust. 1 Konstytucji mówi, że ważność wyborów do Sejmu i Senatu stwierdza Sąd Najwyższy. Wyprowadza się z tego wniosek, że o ile w przypadku wybierania Sejmu i Senatu Sąd Najwyższy bierze pod uwagę wybory, rozumiane jako proces wyborczy od momentu ogłoszenia wyborów do ich przeprowadzenia, to w przypadku wybierania Prezydenta Sąd Najwyższy bierze tylko efekt procesu wyborczego jakim jest wybór Prezydenta. Oznaczałoby to, że mamy de facto dwie całkowicie odmienne instytucje sprawdzania ważności wyborów.

Rozprawiając się z tą linią argumentacji, wyjść należy od rozróżnienia liczby pojedynczej rzeczownika  wybór. W liczbie pojedynczej w dopełniaczu mamy: wyboru, w dopełniaczu liczby mnogiej: wyborów. Gdyby w art. 101 Konstytucji wpisać wybór do Sejmu i Senatu stwierdza Sąd Najwyższy to należałoby oczekiwać, że Sąd najwyższy będzie wydawał 460 uchwał w przypadku Sejmu i 100 w przypadku Senatu, dla każdego Posła i Senatora odmiennie. Przy czym uchwały musiałby być ponawiane, gdyby kolejny Poseł wchodził z listy w trakcie kadencji. Dlatego tu została użyta forma wyborów (bo wybory do Sejmu i Senatu) a nie wyboru, ale nie oznacza to, że w przypadku Sejmu i Senatu chodzi o badanie ważności całego procesu wyborczego, a w przypadku prezydenta ważności tylko samego wyboru.

Wskazać należy, że Sąd Najwyższy w dotychczasowych orzeczeniach o ważności wyboru/wyborów, badał sprawozdanie Państwowej Komisji Wyborczej, które opisywało nie tylko sam przebieg głosowania, ale także wszystkie czynności podejmowane od dnia ogłoszenia wyborów. Tym samym Sad Najwyższy mógł stwierdzić nieważność wyborów, nie z uwagi na sam przebieg głosowania, ale z uwagi na to, że Komisja Wyborcze nie zarejestrowała kandydata, twierdząc, że nie ma ukończonych 35 lat, a kandydat te 35 lat miał ukończonych, tylko PKW nie potrafiła prawidłowo przeliczyć dat urodzenia wynikających z kalendarza Juliańskiego (bo akurat nasz kandydat urodził się w Rosji). Nie widzę żadnych przyczyn, dla których Sąd Najwyższy unieważnia wybory do Senatu w jednym z okręgów, powołując się na niezasadne niedopuszczenie kandydata, równocześnie nie może unieważnić wyboru Prezydenta RP, bo formalnie nie nastąpił wybór Prezydenta. Przy takiej interpretacji prawa – faktycznie zgłupiejemy.

Czego zatem można się spodziewać po Sądzie Najwyższym

Otóż w ciągu 14 dni od 10 maja 2020 roku dostanie sprawozdanie Państwowej Komisji Wyborczej, które będzie brzmiało tak:

„Działo się to w Polsce w lutym roku pańskiego 2020. Marszałek Sejmu, Poseł z księstwa Legnicko-Jaworskiego ziemi dolnośląskiej, Elżbieta Witek ogłosiła wybory na urząd Prezydenta Rzeczypospolitej na dzień 10 maja 2020 roku. Państwowa Komisja Wyborcza w osobach… ogłosiła kalendarz wyborczy. Do dnia 26 marca 2020 roku zgłoszono kandydatów na urząd prezydenta, którzy przynieśli wymagane 100.000 podpisów.

Równocześnie zaś nad Rzeczpospolitą nadciągnęło nieszczęście pandemii. W dniu 23 marca 2020 roku ogłoszono stan pandemii. Było to pierwszy raz w dziejach, gdy ogłoszono taki stan pandemii, w związku z czym brakowało wypracowanych procedur zachowania. Prezydenci poszczególnych miast spanikowali. Państwowa Komisja Wyborcza dysponuje amatorskim nagraniem video na którym Prezydent Miasta Torunia w ziemi Chełmińsko-Dobrzyńskiej płacze, mówiąc, że on wyborów nie zorganizuje, bo nie będzie posyłał ludzi na śmierć, bo zbyt ich kocha. Względem takiego nastawienia psychicznego administracji samorządowej, na której spoczywa zdecydowany ciężar wykonania zadań związanych z wyborami, a także mając na uwadze ogłoszony stan pandemii podjęto prace w parlamencie mające na celu wprowadzenie ustawy o powszechnym głosowaniu korespondencyjnym. Państwowa Komisja Wyborcza nie posiada inicjatywy ustawodawczej i nie miała żadnego wpływu na bieg procesu wyborczego. Równocześnie wobec powyżej zarysowanego nastawienia psychicznego organów samorządu terytorialnego, w tym obawy o tzw. „koperty śmierci”, „masowe zakażenia w lokalach wyborczych” odstąpiono od prac związanych z powoływaniem Obwodowych Komisji Wyborczych do wyborów Prezydenta RP w dniu 10 maja 2020 roku oraz nadzorem nad tymi pracami.

Państwowa Komisja Wyborcza jednoznacznie stwierdza, że w dniu 10 maja 2020 roku nie zostały przeprowadzone głosowanie w wyborach na urząd Prezydenta RP. Zwraca równocześnie uwagę, że brak jest normy prawnej pozwalającej na wyznaczenie innego dnia do przeprowadzenia głosowania w przypadku wyznaczenia wyborów na urząd prezydenta RP. Zaznacza także, że poza kompetencją PKW jest ustalenie przyczyn nie przeprowadzenia głosowania w dniu 10 maja 2020 roku.

Z tych powodów My, Państwowa Komisja Wyborcza, wnosimy do Sądu Najwyższego o stwierdzenie nieważności wyboru Prezydenta Rzeczypospolitej wyznaczonego na dzień 10 maja 2020 roku na podstawie art. 129 ust. 1 Konstytucji.

Wnosimy także o przeprowadzenie dowodu z przesłuchania świadków: Tomasza Grodzkiego, Michała Zaleskiego, Rafała Trzaskowskiego na okoliczność nie powołania Obwodowych Komisji Wyborczych i nie przeprowadzenia głosowania w dniu 10 maja 2020 roku.

Jak dla mnie powyższy wniosek jest dostateczny dla wydania Uchwały Sądu Najwyższego o stwierdzenie nieważności wyboru Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej wyznaczonego na dzień 10 maja 2020 roku.

Pozostaje jeszcze krótka ocena polityczna. Zgodnie bowiem z art. 129 ust. 3 zarządza się nowe wybory. Ponieważ będzie to pierwszy przykład zarządzenia nowych wyborów w Polsce – przykład zagraniczny jaki się nasuwa, to Austria, gdzie dwa lata temu unieważniono wybory Prezydenta Austrii, więc powstanie zagadnienie: czy wszyscy kandydaci jeszcze raz muszą się rejestrować. Tu Konstytucja milczy i odsyła do Kodeksu Wyborczego. Słysząc wczoraj marszałka Bielana, który sugerował, że projekt zmian w Kodeksie Wyborczym musi zapewnić, że wszyscy dotychczasowi kandydaci, w szczególności Marszałek Kidawa-Błońska muszą w nowych wyborach wystartować, należy się spodziewać, że powstaną przepisy w których PKW uzna, że kandydaci zgłoszeni do 26 marca 2020 roku, są nadal zgłoszeni w nowych wyborach przy czym mogą się zgłosić również nowi kandydaci.

Niestety zamiast być jak Elżbieta II i westchnąć „och, doprawdy!”, Koalicja Obywatelska po wczorajszej debacie wpadła w samozachwyt nad Marszałek Kidawą-Błońską, która pokazała Andrzejowi Dudzie że jest prawdziwą prezydent, należy się spodziewać, że utrzyma się tam przekonanie, że sondaże wskazujące Marszałek 2-4% poparcia są sfałszowane, a doprawdy zabraknie też tam czasu na przeprowadzenie manewru zmiany kandydata. No ale w sumie faktycznie, niech się tym nie zajmują, tylko analizują czy wybór to to samo co wybory i czy mówiąc, że Sąd orzeknie X… łamie się niezawisłość Sądu czy też nie.

Ach… wypadałoby jeszcze dopisać, że niektórzy uważają, że sukces odniósł Jarosław Gowin. Dwa miesiące temu był Wicepremierem, a teraz jest tylko szeregowym Posłem. Proszę pamiętać jednak, że tylko jeden szeregowy Poseł jest ważny. Nawet bez orzeczenia Sądu Najwyższego!

---

tagi: prawo  kaczyński  wybory 2020 

	grudeq
	7 maja 2020 16:45

13     1522    1 zaloguj sie by polubić